Makedonya ile "isim sorununun" çözümüne yönelik gerçekleştirilen "Prespa Anlaşması", siyasi partilerde bölünmeye yol açtı.

Yunanistan'da Makedonya ile yapılan anlaşma Meclis'e getirilirken, muhalefet partilerinde anlaşma nedeniyle bölünmeler yaşanıyor.

Makedonya ile "isim sorununun" çözümüne yönelik anlaşmanın onaylanması konusunda farklı tutum izleyeceklerini açıklayan çok sayıda milletvekili partilerinden ihraç edildi veya ayrıldı.

Mecliste ilk çözülme yaşayan parti, Makedonya ile anlaşma nedeniyle koalisyondan ayrılma kararı alarak Savunma Bakanlığından istifa eden Panos Kammenos'un liderliğini yürüttüğü Bağımsız Yunanlar (ANEL) oldu.

ANEL'den 4 milletvekili anlaşmaya destek vereceğini açıkladı. Yunanistan Turizm Bakanı Elena Koundura ile Tarım, Kalkınma ve Gıda Bakan Yardımcısı Vasilis Kokalis ise hükümete ve anlaşmaya destek verdikleri için partiden ihraç edildi.

Öte yandan, anlaşmaya destek vereceğini açıklayan merkez parti Potami'de (Nehir) ise bir milletvekili bu duruma karşı çıkarak partisinden ayrıldığını açıkladı.

PASOK ile birleşerek Değişim Hareketi (KINAL) partisini oluşturan Demokratik Sol (DIMAR) lideri ve milletvekili Tanassis Theoharopoulos da partisinin anlaşmayı destekleme kararı gerekçesiyle KINAL'den ihraç edildi.

Oylama perşembe günü

"Prespa Anlaşması" bugün itibariyle Meclisin Savunma ve Dışişleri Komisyonu'nda görüşülmeye başlandı. Gergin bir ortamda geçen ve yarın tamamlanması beklenen komisyon görüşmelerin ardından, anlaşmanın perşembe günü Meclis Genel Kurulunda görüşülerek oylanması planlanıyor.

Toplam 300 sandalyeli mecliste anlaşmanın onayı için salt çoğunluğun "evet" oyu gerekiyor. Yunanistan Başbakanı Aleksis Çipras'ın liderliğini yaptığı hükümetteki SYRIZA'nın 145 milletvekilinin onay için yeterli olmaması nedeniyle, diğer siyasi partilerden gelecek destek kritik hale geldi.

Yunan basınına göre, destek açıklamasında bulunan milletvekilleri ile birlikte anlaşmanın 154 "evet" oyuyla Mecliste onaylanması bekleniyor.

Ana muhalefet Yeni Demokrasi (ND) Partisinin anlaşmaya net bir tavırla karşı çıkmasına rağmen Çipras'ın, anlaşmanın onaylanmasıyla önemli bir siyasi imtihanı geçeceği yorumunda bulunuluyor.

Özellikle ülkedeki sağ kesimin karşı çıktığı anlaşma dün, on binlerce kişinin katılımıyla düzenlenen gösteride protesto edilmişti. Olaylı geçen gösteride aralarında gazeteci ve polislerin de bulunduğu onlarca kişi yaralanmıştı.

Çıkan olaylarda, gözaltına alınan 25 kişiden 7'si tutuklandı. 

İsim sorunu

Başta Türkiye olmak üzere birçok devlet, Makedonya'yı anayasal adı olan "Makedonya Cumhuriyeti" ismiyle tanısa da Yunanistan, kendi sınırları içinde "Makedonya" isimli bir bölge bulunduğu gerekçesiyle ülkenin isminin değiştirilmesini talep ediyordu.

Makedonya, bağımsızlığını ilan ettiği 1991'den bu yana güney komşusu Yunanistan ile devam eden isim sorunu nedeniyle Avrupa Birliği (AB) ve NATO'ya üye olamıyor.

Makedonya'nın uluslararası tanınırlığı, ülkenin Birleşmiş Milletler Genel Kurulunda oy birliğiyle BM üyeliğine kabul edildiği 1993 yılının nisan ayında kesinlik kazanmış ancak güney komşusu Yunanistan'ın itirazıyla geçici referans olarak "Eski Yugoslavya Cumhuriyeti Makedonya" (FYROM) adıyla üyeliğe kabul edilmişti.

Makedonya'da 2017'de yeni hükümetin kurulmasının ardından hızlanan görüşmeler sonucunda, Yunanistan Başbakanı Aleksis Çipras ile Makedonya Başbakanı Zoran Zaev, ülkenin adını "Kuzey Makedonya Cumhuriyeti" olarak değiştirilmesini öngören "Prespa Anlaşmasını" 17 Haziran 2018 tarihinde imzalamıştı.

Anlaşma Yunanistan'da koalisyonu çökertti

Yunanistan'da ANEL'in hükümetten çekilmesiyle koalisyon sona ermişti. Bunun üzerine Çipras, Meclisten talep ettiği güvenoyunu çeşitli partilerden milletvekillerinin desteğiyle kazanmış ve görevde kalmıştı.

Yunan Meclisinin anlaşmayı ve ardından Makedonya'yı NATO üyeliğine kabul edecek protokolü onaylamasıyla iki ülke de anlaşma kapsamındaki yükümlülüklerini yerine getirilmiş olacak. Böylece, Makedonya'nın "Kuzey Makedonya Cumhuriyeti" ismi ile resmi olarak NATO'nun 30. üyesi olması bekleniyor.